Jean Baptiste Say
|
|
Ekonomistler
 |
Jean Baptiste Say
1767-1832 yılları arası yaşamış Fransız ekonomist. Adam Smith'in Ulusların Zenginliği adlı eserinin etkisinde kalarak ekonomiyle ilgilenmeye başladı. 1799'da hükümette görev aldı. 1803'te yayımladığı iki ciltlik Ekonomi Politiğin İncelenmesi adlı eserinde Smith'in öne sürdüğü görüşleri daha sistematik olarak açıklamıştır.
|
|
1813 yılında İngiliz ekonomisini incelemek üzere Fransız hükümeti tarafından İngiltere'ye gönderildi. 1830'da Collége de France'da siyasal ekonomi profesörü oldu.
Üretim alanında Say'ın önemle üzerinde durduğu konu, teknolojik yeniliklerin birbirini takip etmesi ve üretimde hızlı artışlara yol açması olmuştur. Say, teknolojik ilerlemeden ve üretimdeki hızlı artıştan etkilenmiş, gelecekte bütün malların fiyatı olmayan ya da çok düşük fiyata alınabilen mallar haline geleceğini düşünmüştür.
Say, bir malın kıymetini, üretimi için gerekli emek miktarı ile belirleyen görüşe karşı çıkmıştır. Herşeyden önce, üretim sadece emek ile değil, fakat emek ile birlikte başta toprak olmak üzere doğal kaynakların ve kapitalin kullanımını gerektirir. Böylece Say, 19 yy. ekonomi literatüründe gelenek haline gelen emek, toprak ve kapital üçlüsünü ortaya koymuştur. Bir malın kıymetini bu nedenle, üretimi için gerekli emek miktarı değil, o malın tüketiciye sağladığı fayda belirleyecektir. Üretimi, fiziksel ürün üretimi olarak değil, fayda üretimi olarak tanımlamak gerekir. Bu şekilde Say, marjinal fayda teorisine çok yaklaşmıştır.
Say, asıl olarak mahreçler yasası adıyla bilinen ekonomi ilkesiyle tanınır. Bu yasaya göre her arz kendi talebini yaratır. Böylece bunalımı talepteki genel bir yetersizliğe değil, kimi piyasalarda geçici olarak aşırı üretim varken kimilerinde eksik üretim olmasına bağlıdır. Bu dengesizlik fazla üretimi olan malın üreticileri, üretimlerini tüketici talep miktarına göre düzenleyeceğinden kısa sürede ortadan kalkmaktadır. Say'ın bu yasası, kapitalist sistemi, kendi kendine düzenleyen ve dengeleyen bir sistem olarak kabul etmektedir. Say girişimci ile kapitalist kavramları arasında ayrımı ortaya koyan ilk önemli ekonomisttir.
|
|
|